Kodeks pracy przewiduje możliwość korzystania przez oboje rodziców z naprzemiennego urlopu rodzicielskiego. Pamiętać jednak należy, że musi się to odbyć według określonych zasad.
Gdy rodzice chcą podzielić się urlopem
Po wykorzystaniu w pełnym wymiarze urlopu macierzyńskiego oboje rodziców mają prawo do skorzystania z urlopu rodzicielskiego w wymiarze 32 tygodni (jedno dziecko) i 34 tygodni ( przy urodzeniu więcej niż jednego dziecka). Z urlopu rodzicielskiego rodzice mogą korzystać równocześnie lub podzielić się tym urlopem. Artykuł 1821a § 4 K.p. pozwala też obojgu rodzicom wziąć urlop w tym samym czasie. Wówczas jednak każde z nich ma maksymalnie po 16 tygodni, aby łącznie nie przekroczyć pełnego wymiaru.
Jeśli natomiast rodzice chcą podzielić się tym urlopem, muszą koniecznie pamiętać, że zasady różnią się w zależności od tego, w jakim trybie doszło do udzielenia urlopu.
Urlop rodzicielski może zostać udzielony w dwóch trybach:
- Z góry, na podstawie 1791 § 1 K.p. – przepis przewiduje złożenie przez pracownicę, nie później niż 21 dni po porodzie, wniosku o udzielenie jej bezpośrednio po urlopie macierzyńskim urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze.
- Z dołu, na podstawie wniosku składanego w terminie nie krótszym niż 21 dni przed rozpoczęciem korzystania z urlopu rodzicielskiego (art. 1821d p.).
Gdy pracownik decyduje się tuż przed rozpoczęciem urlopu rodzicielskiego
W przypadku, gdy pracownik składa wniosek w terminie nie krótszym niż 21 dni przed rozpoczęciem urlopu, urlop rodzicielski można podzielić na 4 części, z czego pierwsza część musi być wykorzystana bezpośrednio po urlopie macierzyńskim i nie może być krótsza niż 6 tygodni. Każda następna nie krótsza niż 8 tygodni (pełne tygodnie) z wyjątkiem ostatniej części, która jest dopełnieniem do 32 tygodni.
Zgodnie z art. 1821c § 1 i 3 K.p. do końca roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6 lat, można wziąć nie więcej niż 16 z 32 tygodni urlopu rodzicielskiego. Jest on udzielany w maksymalnie dwóch częściach, które pomniejszają liczbę części przysługującego później urlopu wychowawczego.
Przerwa w pracy dla kobiet karmiących piersią – dowiedz się więcej >>
Rezygnacja z części urlopu
Jeśli urlop rodzicielski udzielany jest z góry , to jego podział pomiędzy rodzicami nie może wyglądać tak, iż z części tego urlopu korzysta najpierw matka, z następnej ojciec i ponownie matka. W tym trybie urlop rodzicielski udziela się od razu w pełnym wymiarze i nie można go podzielić na części. Oznacza to, że jeśli pracownica przebywająca na urlopie rodzicielskim zrezygnuje z jego części, to nie może już z niego skorzystać ponownie. Jeśli na tę niewykorzystaną część nie wnioskuje ojciec dziecka, przepada ona definitywnie.
Rezygnacja pracownicy z części urlopu rodzicielskiego może nastąpić bez zgody pracodawcy, jednak pracownica musi dopełnić pewnych formalności. Wymagane jest złożenie wniosku w sprawie rezygnacji z urlopu rodzicielskiego udzielanego “z góry”, najpóźniej 21 dni przed powrotem do pracy. W takim przypadku ojciec dziecka może zawnioskować o udzielenie pozostałej części urlopu rodzicielskiego.
Ważne – jeśli obydwa wnioski zostały złożone w terminie, pracodawca musi je uwzględnić i udzielić urlopu rodzicielskiego. Nie ma możliwości odmówienia udzielenia tego urlopu przez pracodawcę lub odmówienia możliwości rezygnacji z jego części.
