Zatrudnianie pracownika z orzeczonym stopniem niepełnosprawności

Zatrudnianie osób z orzeczeniem   o niepełnosprawności to duże wyzwanie dla Firmy związane
z koniecznością odpowiedniego dostosowania stanowiska pracy, dlatego Firmy obawiają się formalności i dodatkowych obowiązków wynikających
z zatrudniania osoby niepełnosprawnej.

Czasami jednak niepełnosprawność pojawia się w trakcie zatrudnienia i jakkolwiek orzeczenie o lekkim stopniu niepełnosprawności nie wymaga od pracodawcy większych zmian w zatrudnieniu pracownika, tak orzeczenie o umiarkowanym i znacznym stopniu niepełnosprawności wiąże się z dodatkowymi przywilejami dla Pracownika oraz obowiązkami dla Pracodawcy.

Przywileje pracownika z orzeczonym stopniem niepełnosprawności:

• dodatkowa 15 minutowa płatna przerwa w pracy przy co najmniej 6 godzinnym dniu pracy
• czas pracy Pracownika z orzeczeniem o umiarkowanym lub znacznym stopniem niepełnosprawności nie może przekraczać 7 godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo – zastosowanie skróconych norm czasu pracy dla osób niepełnosprawnych nie może powodować obniżenia wysokości wynagrodzenia, wypłacanego w stałej miesięcznej wysokości.
• osoba niepełnosprawna nie może być zatrudniana w porze nocnej oraz w godzinach nadliczbowych
• dodatkowy urlop wypoczynkowy w wymiarze 10 dni roboczych w roku kalendarzowym. Prawo do pierwszego urlopu dodatkowego osoba ta nabywa po przepracowaniu roku od dnia zaliczenia jej do jednego z tych stopni (znacznego lub umiarkowanego) niepełnosprawności
• 21 dni robocze (płatne) w celu uczestniczenia w turnusie rehabilitacyjnym, nie częściej niż raz w roku -zwolnienie udzielane jest na podstawie wniosku lekarza o skierowanie na turnus rehabilitacyjny, w którym musi być określony rodzaj i czas trwania turnusu. Podstawą wypłaty wynagrodzenia za czas zwolnienia jest dokument potwierdzający pobyt na turnusie, wystawiony przez organizatora turnusu.
• dni wolne na wykonanie badań

Do obowiązków Pracodawcy należy dostosowanie stanowisk pracy oraz dojść do nich do potrzeb i możliwości pracowników, wynikających ze zmniejszonej sprawności. Nie każda osoba niepełnosprawna wymaga przystosowania stanowiska do potrzeb.

Zapis w orzeczeniu, że praca jest dozwolona w warunkach chronionych – w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 „O rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych”, oznacza zatrudnienie spełniające zaostrzone wymogi w zakresie BHP, określające % zatrudnienia niepełnosprawnych, dostęp do opieki medycznej, spełnienie innych warunków umożliwiających zatrudnienie niepełnosprawnych, o których mowa w art. 28 albo art.29 ustawy oraz posiadanie statusu zakładu pracy chronionej albo zakładu aktywności zawodowej.

Przyznanie znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności nie wyklucza możliwości zatrudnienia tej osoby u pracodawcy niezapewniającego warunków pracy chronionej, w przypadku uzyskania pozytywnej opinii Państwowej Inspekcji Pracy o przystosowaniu przez pracodawcę stanowiska pracy do potrzeb osoby niepełnosprawnej lub zatrudnienia w formie telepracy.

Osoba niepełnosprawna która powinna pracować w warunkach pracy chronionej zatrudniona na nieprzystosowanym stanowisku (znaczny stopień), , nie powinna zostać dopuszczona do pracy stosownie do art. 229 § 4 k.p. W razie gdy orzeczenie lekarskie będzie stwierdzało szkodliwy wpływ wykonywanej pracy na zdrowie pracownika będzie miał on prawo do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia w trybie art. 55 § 1, pod warunkiem, że pracodawca nie przeniesie go do innej pracy.

Pracodawca nie mający praktyki w ocenie, czy pracownik wymaga przystosowania stanowiska pracy do potrzeb wynikających z jego niepełnosprawności, winien skorzystać z pomocy służby medycyny pracy, którymi są podmioty wykonujące działalność leczniczą w celu sprawowania profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracującymi oraz wojewódzkie ośrodki medycyny pracy.

Małgorzata Wegner
Specjalista ds. kadr
[email protected]