Będziesz tatą? Będziesz miał prawo do urlopu rodzicielskiego i macierzyńskiego!

W ostatnich latach zmiany Kodeksu Pracy w zakresie uprawnień rodzicielskich stopniowo rozszerzały możliwości wykorzystania ich również przez ojców. Najnowsza nowelizacja Kodeksu, która wejdzie w życie na początku 2016 roku ponownie znacznie je zwiększa.

 

Przede wszystkim ulegną zmianie zasady, według których ojcowie będą mogli nabyć prawo do skorzystanie z urlopów związanych z rodzicielstwem (macierzyńskiego i rodzicielskiego).

Dotychczas prawo ojca dziecka do skorzystania z części urlopów macierzyńskich i rodzicielskiego było uwarunkowane prawem matki do urlopu macierzyńskiego lub rodzicielskiego. Zatem jeśli matka nie była pracownikiem i nie miała takich uprawnień, zamykało to ojcu możliwość skorzystania z urlopów. 

Po wejściu w życie nowych przepisów, rodzice będą mogli się dzielić uprawnieniami urlopowymi, nawet jeśli jedno z nich nie będzie miało statusu pracownika, ale będzie podlegało ubezpieczeniom społecznym w razie choroby i macierzyństwa (np. prowadzenie działalności gospodarczej, umowa zlecenie). Nie będzie miał zatem znaczenia tytuł z jakiego rodzice podlegają ubezpieczeniom.

Dodatkowo ojciec będzie mógł skorzystać z urlopu macierzyńskiego lub rodzicielskiego w dwóch nowych sytuacjach:

• w przypadku porzucenia przez pracownicę dziecka w tracie korzystania z podstawowego urlopu macierzyńskiego,

• w przypadku rezygnacji z podstawowego urlopu macierzyńskiego przez pracownicę, która legitymuje się orzeczeniem o niezdolności do samodzielnej egzystencji, a stan jej zdrowia uniemożliwia sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem, pod warunkiem wykorzystania przez nią  po porodzie co najmniej 8 tygodni urlopu macierzyńskiego.

W nowym stanie prawnym ojciec będzie mógł skorzystać z urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego, pomimo że matka nie jest pracownikiem, jeśli:

• matka zmarła,
• matka porzuciła dziecko,
• matka nie może sprawować opieki nad dzieckiem z powodu niezdolności do samodzielnej egzystencji.

Warto podkreślić, że na uprawnienia nie ma wpływu pozostawanie przez rodziców w związku małżeńskim, natomiast niezbędne jest uznanie ojcostwa. Nie uznanie dziecka bądź nie ustalenie ojcostwa na drodze sądowej pozbawia go prawa do urlopów.

Nie będzie natomiast miał prawa do urlopu ubezpieczony, który nie jest ojcem lub nie przysposobił dziecka, a jedynie sprawuje opiekę na dzieckiem, którego ojcem jest inny mężczyzna (poprzedni partner życiowy matki).

Wspomniana nowelizacja poza modyfikacją uprawnień ojców do korzystania z urlopów macierzyńskich i rodzicielskich, poszerzyła również krąg osób ubezpieczonych, innych niż ojciec dziecka, uprawnionych do tych urlopów.

W razie śmierci matki lub porzucenia przez nią dziecka z urlopów będzie mógł skorzystać, poza ojcem dziecka, także inny ubezpieczony członek najbliższej rodziny, który na ten czas przerwie zatrudnienie lub inną działalności zarobkową w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem.

 

Agnieszka Wachowicz
Menedżer
agnieszka. [email protected]