Wymiar i sposób udzielania urlopu wypoczynkowego w pierwszym roku pracy

Upragniony i długo wyczekiwany sezonu urlopowy w pełni. Kolejni z nas liczą dni i godziny do rozpoczynających się niebawem urlopów wypoczynkowych, dzięki którym można będzie odpocząć od codziennych obowiązków pracowniczych.

Urlop wypoczynkowy jest niezbywalnym prawem pracownika – pracodawca nie może pozbawić go prawa do wypoczynku, natomiast sam pracownik nie może się go zrzec.

Co nam gwarantuje prawo do urlopów?

Prawo do urlopu gwarantuje nam art.66 ust.2 Konstytucji  Rzeczypospolitej Polskiej oraz
art. 14 Kodeksu pracy, jednak  pełen zakres szczegółowo opisany został w dziale VII Kodeksu Pracy.

Komu przysługuje urlop wypoczynkowy?

Urlop wypoczynkowy przysługuje każdemu pracownikowi, który został zatrudniony na podstawie umowy o pracę.

Na czym polega udzielenie urlopu?

Urlop wypoczynkowy to świadczenie polegające na zwolnieniu pracownika z obowiązku świadczenia pracy w celu regeneracji sił fizycznych i psychicznych.

Bardzo ważnym jest zapis art.152, który mówi, że pracownikowi przysługuje prawo do corocznego nieprzerwanego płatnego urlopu wypoczynkowego, którego pracownik nie może się zrzec.

Z jakiego urlopu możemy  skorzystać ?

20 dni dla pracownika ze stażem krótszym niż 10 lat

26 dni dla pracownika ze stażem dłuższym  niż 10 lat

Czy wszystkim pracownikom przyznajemy urlop „z góry”?

Z reguły prawo do nabywa się z dniem 1 stycznia, czyli „z góry”. Jednak w przypadku osób, które podejmują pracę po raz pierwszy warunki nabywania urlopu są nieco inne. Taką sytuację reguluje art. 153 § 1 Kodeksu Pracy. Otóż, pracownik nabywa prawo do urlopu, w roku kalendarzowym w którym podjął pierwszą pracę, z upływem każdego miesiąca pracy w wymiarze 1/12 wymiaru jaki byłby należny po przepracowaniu roku.

Jak prawidłowo ustalić kiedy liczy się miesiąc pracy?

Sposób ustalania, kiedy mija miesiąc pracy danego pracownika, zależy od tego w którym dniu rozpoczął  pierwsza pracę. Inaczej liczy się miesiąc pracy, gdy pracownik rozpoczyna pracę z pierwszym dniem miesiąca, inaczej, gdy w trakcie miesiąca.

Jeśli pracownik rozpoczął  pracę z pierwszym dniem miesiąca, wówczas miesiąc zatrudnienia upływa z ostatnim dniem tego miesiąca. Jeśli zatrudnienie rozpoczęło się w trakcie miesiąca, wówczas miesiąc pracy upływa na koniec dnia w następnym miesiącu kalendarzowym, tu data poprzedza dzień nawiązania stosunku pracy.

W jakim wymiarze należy się pierwszy urlop?

Pierwszy urlop zostaje udzielony z dołu po przepracowaniu pełnego miesiąca w  wymiarze 1,66 dnia. W pierwszym roku zatrudnienia urlop nabywany jest cyklicznie (co miesiąc) w wymiarze ułamkowym, bez względu na liczbę przepracowanych miesięcy.

Należy również pamiętać, że tak wyliczony urlop nie podlega zaokrągleniu w górę i ułamkową część  urlopu należy udzielić w godzinach. Z reguły urlopy w pierwszym roku zatrudnienia się kumulują co powoduje, że udzielenie ich w godzinach nie stanowi większego problemu.

Czy wyliczając urlop  opieramy się tylko na zatrudnieniu  u jednego pracodawcy?

Art. 153 § 1 łączy prawo do urlopu udzielanego w częściach z miesiącem pracy. Przy czym nie określa, że ma to być praca u jednego pracodawcy. Zatem, na miesiąc pracy mogą się składać okresy zatrudnienia u różnych pracodawców.

Reasumując, w pierwszym roku zatrudnienia, prawo do urlopu nabywa się po przepracowaniu pełnego miesiąca, przy czym na miesiąc pracy mogą się składać okresy zatrudnienia u różnych pracodawców. Prawo do kolejnego urlopu pracownik nabywa w każdym następnym roku kalendarzowym.

Zapraszamy do zapoznania się z innymi publikacjami dotyczącymi kwestii urlopowych >>TUTAJ<< oraz najnowszymi zmianami w urlopach wychowawczych, które znajdą Państwo  >>TUTAJ<<

Karolina Golisz
Młodszy Specjalista ds. kadr i płac

Dorota Czekała
Specjalista ds. kadr i płac