Otwarcie granic dla państw członkowskich Unii Europejskiej pozwala na swobodną migrację, co łączy się również z możliwością podjęcia zatrudnienia poza granicami własnego kraju. Zatrudnianie obcokrajowców w Polsce staje się coraz bardziej popularne tym bardziej, że przepisy związane z zatrudnianiem cudzoziemców zostały złagodzone.

Samo zgłoszenie pracownika – obcokrajowca nie nastręcza zbytnich problemów – natomiast jak sprawa wygląda w przypadku jego bliskich?

Zgodnie z przepisami do ubezpieczenia zdrowotnego pracownik może zgłosić:

a)      dziecko własne, dziecko małżonka, dziecko przysposobione, wnuka albo dziecko obce, dla którego ustanowiono opiekę, albo dziecko obce w ramach rodziny zastępczej  lub rodzinnego domu dziecka, do ukończenia przez nie 18 lat, a jeżeli uczy się dalej w szkole, zakładzie kształcenia nauczycieli, uczelni lub jednostce naukowej prowadzącej studia doktoranckie – do ukończenia 26 lat, natomiast jeżeli posiada orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności lub inne traktowane na równi – bez ograniczenia wieku,

b)      małżonka

c)       wstępnych pozostających z ubezpieczonym we wspólnym gospodarstwie domowym (np.: matka, ojciec, babcia, dziadek). [i]

Oznacza to, iż katalog osób które mogą zostać zgłoszone do ubezpieczenia zdrowotnego przez pracownika jest zamknięty.

W przypadku zatrudnienia obcokrajowca, który decyduje się na przeprowadzkę do Polski wraz z całą swoją rodziną problematyczne okazuje się zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego partnera życiowego, z którym prowadzi i tworzy wspólne gospodarstwo domowe.

Czytaj również >>> ZUS PUE – jakie mogą być korzyści z założenia profilu?

Indywidualna umowa z NFZ, czy to możliwe?

W przypadku, gdy partner pracownika nie będzie podlegał obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu (nie zostanie zatrudniony) i nie może być zgłoszony do ubezpieczenia zdrowotnego przez swojego partnera – może on indywidualnie podpisać z Narodowym Funduszem Zdrowia umowę o dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne.

Dokumenty, niezbędne do podpisania umowy to między innymi:

– wypełniony wniosek o objęcie dobrowolnym ubezpieczeniem zdrowotnym,
– karta pobytu lub wiza na pracę,
– paszport,
– dowód ostatniego ubezpieczenia.

Osoba ubiegająca się o dobrowolne ubezpieczenie  musi dokonać również dodatkowej opłaty, która uzależniona jest od długości okresu przerwy w ubezpieczeniu zdrowotnym.

W ciągu siedmiu dni od podpisania umowy z Narodowym Funduszem Zdrowia, partner pracownika, powinien udać się (wraz z umową) do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, gdzie zostanie zgłoszony na druku ZZA jako płatnik składki zdrowotnej z kodem ubezpieczenia 2410XX. Co miesiąc będzie zobowiązany składać deklaracje ZUS DRA, a do 15-go dnia miesiąca następnego dokonywać wpłaty składki zdrowotnej w wysokości 382,16zł. [ii]

Umowa, która została zawarta z Narodowym Funduszem Zdrowia może zostać rozwiązana:

– poprzez złożenie odpowiedniego wniosku o rozwiązanie umowy,
– w przypadku miesięcznej zaległości w opłacaniu składek,
– jeśli osoba podlegająca dobrowolnemu ubezpieczeniu zdrowotnemu zostanie objęta obowiązkowym ubezpieczeniem (np. z tytułu umowy o pracę).

W przypadku zakończenia umowy o dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne należy pamiętać
o konieczności wyrejestrowania się w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych.

Reasumując, pracownik-obcokrajowiec, który zdecydował się przenieść centrum swoich interesów życiowych do Polski , może zgłosić do ubezpieczenia m.in. żonę/męża, dzieci, natomiast w przypadku partnera życiowego będzie on musiał sam zgłosić się do dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego.

Marta Pypłacz
Starszy Specjalista ds. kadr i płac