Zdarza się, że w wyniku kontroli ZUS, przedsiębiorcy zmuszeni są do zmiany prawnej kwalifikacji umowy o dzieło na umowę zlecenie. Powoduje to konieczność uiszczenia zaległych składek na ubezpieczenia społeczne. Jak należy tego dokonać?
Raporty zgłoszeniowe i rozliczeniowe
W pierwszej kolejności ustalić należy jakim składkom podlegać będzie osoba, której przekwalifikowanie dotyczy i na podstawie złożonego przez nią oświadczenia, przekazać wstecznie do ZUS odpowiednie zgłoszenie zleceniobiorcy do ubezpieczeń społecznych. Jeśli osoba obligatoryjnie podlegać będzie składkom na ubezpieczenia społeczne, zgłosimy ją na druku ZUS ZUA, ewentualnie na druku ZUS ZZA, jeśli obowiązkowa będzie jedynie składka na ubezpieczenie zdrowotne. Oprócz tego, za każdy miesiąc obowiązywania umowy, przekazać należy stosowne raporty rozliczeniowe, odpowiednio na druku ZUS RCA lub ZUS RZA, a także, co za tym idzie, jednorazowo dopłacić zaległe za cały zakwestionowany okres składki wraz z odsetkami. Naliczane są one od dnia następnego po dniu upływu terminu ich płatności do dnia zapłaty zaległości włącznie.
Obowiązek podatkowy
W związku z uznaniem umowy o dzieło za umowę zlecenie, nie ma obowiązku dokonania korekt informacji PIT-11 wystawionych za lata, których przekwalifikowanie dotyczy. Wynika to z faktu, iż formularz podatkowy powinien odzwierciedlać stan istniejący w danym roku podatkowym, dlatego też uwzględnia się w nim tylko te kwoty składek ZUS i zaliczek podatkowych, które w rzeczywistości zostały w danym roku pokryte ze środków zatrudnionej osoby. W sytuacji, gdy pracodawca ureguluje z własnych środków całość składek, wówczas ich kwota w części, która powinna być pokryta z przychodu zatrudnionej osoby, stanowić będzie jej przysporzenie majątkowe. W takim przypadku należy również ustalić, czy mamy do czynienia z osobą nadal zatrudnioną u pracodawcy, czy też z byłym dziełobiorcą. W przypadku osoby aktualnie zatrudnionej zakład pracy ma obowiązek opodatkować przychód powstały wskutek uregulowania składek ZUS za zatrudnionego i wykazać go w deklaracji PIT-11. Natomiast w przypadku osoby, która nie pozostaje już w zatrudnieniu, przychód podlega wykazaniu w deklaracji PIT-8C, na podstawie której były dziełobiorca samodzielnie rozliczy korzyść majątkową w postaci uiszczonych za niego składek ZUS, we własnym zeznaniu podatkowym. Pogląd ten potwierdził Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 5 kwietnia 2017 r. (sygn. akt 3063-ILPB1-1.4511.107.2017.1.KF), gdzie stwierdzono, że przychód zleceniobiorcy (podatnika) należy kwalifikować do przychodów z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Jak zminimalizować ryzyko?
O wątpliwościach związanych z właściwym zakwalifikowaniem przedmiotu umowy i przesłankami stojącymi za wyborem pomiędzy umową o dzieło, a umową zlecenie pisaliśmy w artykule pt. „Umowa zlecenie czy umowa o dzieło – ryzyko błędnej kwalifikacji”.
