Pracownicze Plany Kapitałowe PPK - rządowy projekt nowego systemu długoterminowego oszczędzania

Pracownicze plany kapitałowe to powszechny, dobrowolny i prywatny system długoterminowego oszczędzania na cele emerytalne dla pracowników, który ma być organizowany, tworzony i współfinansowany przez wszystkie podmioty zatrudniające minimum 1 pracownika, za którego odprowadzane są składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe.

PPK jako dodatkowa forma oszczędzania na emeryturę w zakładach pracy z dużym prawdopodobieństwem wejdzie w życie od 01 stycznia 2019 r. (w dniu 4 października 2018 r. projekt ustawy został uchwalony przez Sejm, 26-go października uchwalony został przez Senat, zaś 29-go października 2018 r. przekazany Prezydentowi do podpisu). Podmiot zatrudniający (w porozumieniu z organizacją związkową działającą u pracodawcy bądź reprezentacją pracowniczą) dokona wyboru zewnętrznej instytucji finansowej, która będzie zarządzała PPK. Instytucja ta będzie inwestować w fundusze inwestycyjne (akcje i obligacje) wpływy z comiesięcznych składek pobranych i odprowadzonych przez pracodawców w zależności od przypisania uczestnika do tzw. funduszu zdefiniowanej daty (automatycznie w zależności od daty urodzenia uczestnika).

 

Uczestnicy PPK

Uczestnikami PPK będą wszystkie osoby zatrudnione na podstawie umów o pracę, umów agencyjnych lub umów zlecenia, a także osoby świadczące usługi zarządzania, członkowie rad nadzorczych, osoby wykonujące pracę nakładczą i członkowie rolniczych spółdzielni produkcyjnych.

Uczestnictwo w PPK będzie dobrowolne, lecz podmiot zatrudniający będzie miał obowiązek zgłosić do programu wszystkich uprawnionych. Uczestnik jednak będzie mógł w każdym momencie zrezygnować z udziału poprzez złożenie pisemnej deklaracji o rezygnacji z programu. Dopiero w takim wypadku pracodawca nie będzie dokonywał wpłat za uczestnika. Rezygnacja taka ważna będzie tylko 4 lata, a po upływie tego okresu oraz w przypadku nie złożenia kolejnej następować będzie zgłoszenie do programu.

Umowa o prowadzenie PPK zawierana będzie na rzecz osób zatrudnionych w danym podmiocie na min. 3 miesiące (w ciągu 10 dni):

– automatycznie w przedziale wiekowym 19-55 lat;

– dobrowolnie na wniosek pracownika powyżej 55 roku życia (do ukończenia 70 roku życia), jeżeli w okresie 12 miesięcy poprzedzających pierwszy dzień zatrudnienia był zatrudnionym w danym podmiocie łącznie przez co najmniej 3 miesiące.

Osoby, które najpóźniej w pierwszym dniu zatrudnienia ukończyły 70 rok życia nie będą objęte planem oszczędzania.

Outsourcing kadr i płac – dowiedz się więcej o wsparciu dla przedsiębiorstw >> 

Terminy przystąpienia do PPK

Po wejściu w życie ustawy wszyscy pracodawcy w Polsce będą zobowiązani do podpisania umowy o zarządzie PPK oraz umowy o prowadzenie PPK  z  wybraną instytucją finansową oraz wskazać osoby uprawnione do uczestnictwa, obowiązek ten zostanie rozłożony jednak w czasie i uzależniony będzie od wielkości zatrudnienia danego podmiotu tj.:

• Od 01 lipca 2019 r. podmiot zatrudniający co najmniej 250 osób (wg stanu na dzień 31 grudnia 2018 r.)

• Od 01 stycznia 2020 r. podmiot zatrudniający co najmniej 50 osób (wg stanu zatrudnienia na 30 czerwca 2019 r.)

• Od 01 lipca 2020 r. podmiot zatrudniający co najmniej 20 osób (wg stanu na dzień 31 grudnia 2019 r.)

• Od 01 stycznia 2021 r. podmiot zatrudniający od 01 do 19 osób

 

Wysokość wpłat (składek)

Wszystkie wpłaty podstawowe finansowane będą z własnych środków zarówno podmiotu zatrudniającego, jak i pracownika. Obie strony będą mogły również zadeklarować finansowanie wpłat dodatkowych. Wysokość wpłat podstawowych i dodatkowych określona została procentowo od wynagrodzenia uczestnika PPK stanowiącego podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe.

Wpłata podstawowa (łącznie 3,5 % wynagrodzenia):

• finansowana przez podmiot zatrudniający: 1,5 % wynagrodzenia
• finansowana przez uczestnika PPK: 2,0 % wynagrodzenia

Wpłata dodatkowa (łącznie 4,5 % wynagrodzenia):

• finansowana przez podmiot zatrudniający: do 2,5 % wynagrodzenia (wysokość może być zróżnicowana ze względu na długość okresu zatrudnienia)

• finansowana przez uczestnika PPK: do 2,0 % wynagrodzenia

 

Wysokość wpłat uczestnika może wynieść mniej niż 2%, ale nie mniej niż 0,5%, jeżeli wynagrodzenie nie przekracza kwoty odpowiadającej 1,2 krotności minimalnego wynagrodzenia. Wpłaty finansowane przez podmiot zatrudniający nie będą wliczane do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Równocześnie wpłaty finansowane przez uczestnika PPK będą potrącane z jego wynagrodzenia po opodatkowaniu.

Wszystkie wpłaty będą obliczane i pobierane przez podmiot zatrudniający od uczestnika w terminach wypłaty wynagrodzenia. Same zaś wpłaty dokonywane będą w terminie do 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym zostały obliczone i pobrane.

Wpłata powitalna:

Wpłata powitalna w wysokości 250,00 zł finansowana ze środków Funduszu Pracy, przekazywana będzie po upływie 3 miesięcy uczestnictwa w programie w terminie 30 dni po zakończeniu kwartału na rachunek uczestnika PPK.

Dopłata roczna:

Uczestnikowi przysługiwać będzie dopłata roczna z tytułu uczestnictwa w PPK w danym roku kalendarzowym w wysokości 240,00 zł, finansowana będzie z również z Funduszu Pracy.

Środki zgromadzone na PPK nie podlegają egzekucji sądowej ani administracyjnej, ale ograniczenie to nie ma zastosowania do egzekucji na zaspokojenie roszczeń alimentacyjnych.

 

Zmiana pracodawcy:

Uczestnicy PPK będą mogli w tym samym czasie być stroną więcej niż jednej umowy o prowadzenie PPK. W przypadku np. zmiany pracodawcy będą mogli złożyć nowemu podmiotowi zatrudniającemu oświadczenie o zawartych w jego imieniu umowach wraz z oznaczeniem instytucji finansowych, z którymi zawarto takie umowy celem dokonania transferu środków zgromadzonych na jego rachunkach prowadzonych przez inne instytucje na rachunek instytucji wybranej przez obecnego pracodawcę. W przypadku nie złożenia takiego wniosku środki dotychczas zgromadzone na rachunkach pozostaną do czasu ich wypłaty, wypłaty transferowej bądź zwrotu.

 

Wypłata środków:

Ponieważ PPK ma być prywatnym systemem oszczędzania każdego uczestnika, oszczędności będą mogły być w każdej chwili wypłacone.

Wypłata środków zgromadzonych na rachunku następuje wyłącznie na wniosek uczestnika:

• w przypadku rezygnacji zwrot środków zgromadzonych przez uczestnika pomniejszonych o podatek od zysków kapitałowych, 30% wpłat pracodawcy oraz dopłaty z FP;
• w przypadku poważnego zachorowania uczestnika, małżonka lub dziecka do wysokości 25% zgromadzonych środków bez obowiązku ich zwrotu;
• w przypadku finansowania wpłaty własnej przeznaczonej na zakup mieszkania (zaciągnięcie kredytu) dla uczestników do 45 roku życia, do 100% środków z obowiązkiem ich zwrotu;
• wypłaty transferowe, tj. inny rachunek PPK, na rachunek lokaty terminowej po osiągnięciu przez uczestnika 60 roku życia, na IKE lub rachunek małżonka zmarłego uczestnika bądź osoby uprawnionej;
• po osiągnięciu 60 roku życia w formie „świadczenia małżeńskiego”;
• po osiągnięciu przez niego 60 roku życia 25% wypłacane będzie jednorazowo, a kolejne 75% w 120 ratach miesięcznych

Zgromadzone środki są dziedziczone. Każdy uczestnik może wskazać w formie pisemnej osoby uprawnione do otrzymania środków zgromadzonych na jego rachunku PPK na wypadek śmierci w częściach wskazanych wg ich udziału bądź równych w przypadku nieoznaczenia udziału tych osób.

 

Koszty zarządzania PPK

Koszty zarządzania będą ustawowo ograniczone, fundusze inwestycyjne będą mogły pobierać wynagrodzenie za zarządzanie PPK w wysokości nie większej niż 0,5 % wartości aktywów netto funduszu, obliczane na każdy dzień wyceny i płatne do 15 dnia roboczego po zakończeniu miesiąca, a także 0,1% premii za wyniki.

 

Zwolnieni z prowadzenia PPK

Zwolnieni z ustanawiania i opłacania PPK będą:

• mikroprzedsiębiorcy– zatrudniający mniej niż 10 osób, pod warunkiem złożenia rezygnacji przez wszystkich pracowników;
• osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, ale zatrudniające wyłącznie w ramach prowadzonej działalności;
• prowadzący PPE na dzień wejścia w życie PPK

 

PPK a PPE

W przypadku podmiotów zatrudniających, prowadzących PPE (w rozumieniu ustawy z dnia 24  kwietnia 2004 r. o pracowniczych programach emerytalnych) nie będzie obowiązku stosowania ustawy o PPK w przypadku, gdy:

• podmiot ten nalicza i odprowadza składki podstawowe w rozumieniu ustawy o PPE w wysokości co najmniej 3,5 % wynagrodzenia
• do PPE przystąpiło co najmniej 25% osób zatrudnionych w danym podmiocie.