Co rząd szykuje dla pracodawców i pracowników? Co w praktyce oznacza hasło zwiększenia stabilności i elastyczności pracy dla rodziców dzieci do 4. roku życia? Jak jeszcze zmieni się demograficzna strategia Polski?
Dziś rząd ogłosił założenia projektu Strategia Demograficzna 2040. Wyzwania związane z demografią naszego kraju stanowią palące zagadnienie. Jak podają autorzy projektu, współczynnik obciążenia demograficznego osobami starszymi oraz jego projekcje na kolejne dekady są zatrważające. W 1990 roku na jedną osobę w wieku poprodukcyjnym przypadało 4,5 osoby w wieku produkcyjnym, w roku 2019 wartość ta spadła do 2,7, a w roku 2060 może spaść do 1,2 osoby. Będzie to miało katastrofalne konsekwencje m.in. dla wydolności systemu emerytalnego, zdolności państwa do świadczenia usług publicznych czy ogólnie dla gospodarki kraju, grożąc wpadnięciem w tzw. pułapkę demograficzną, a w efekcie – w recesję gospodarczą.
Plan ratunkowy: Strategia Demograficzna 2040
- większa liczba żłobków,
- bony mieszkaniowe
- czy centra leczenia niepłodności.
Szczegółowe informacje zawiera dokument Projekt Polityka Demograficzna 2040 >>
Jakie zmiany zawiera rządowa Strategia Demograficzna 2040 dla rynku pracy?
Badania zlecone przez rząd w celu przygotowania Strategii pokazują, że u podłoża decyzji sprzyjających rozwojowi rodzin leży poczucie finansowego bezpieczeństwa – stąd w projekcie zostały zapowiedziane działania na rzecz wzrostu elastyczności oraz stabilności pracy.
Działania na rzecz wzrostu elastyczności pracy, to:
- gwarancja elastycznej pracy dla kobiet w ciąży oraz rodziców dzieci do lat 4: praca zdalna, hybrydowa lub elastyczny czas pracy; wybór dogodnej opcji ma być uzależniony od charakteru wykonywanej pracy oraz dokonywany w oparciu o porozumienie pracodawcy z pracownikiem;
- gwarancja pracy w obniżonym wymiarze godzin dla kobiet w ciąży oraz rodziców dzieci do lat 4, włącznie z zapisem o niedyskryminowaniu pracowników ze względu na wymiar czasu pracy (np. poprzez wykluczenie go z przywilejów pracowniczych);
- Gwarancja równoczesnego stosowania elastycznych form pracy, zależnie od charakteru wykonywanej pracy, przy wymogu zawarcia porozumienia między pracodawcą a pracownikiem.
Rozwiązania zwiększające stabilność pracy, to:
- ograniczenie możliwości zawierania umów o pracę na czas określony z osobami w wieku do 40 lat do maksymalnie 2 umów, na łączny czas nie przekraczający 15 miesięcy;
- ochrona przed zwolnieniem dla obojga rodziców (obecnie obowiązuje wyłącznie w przypadku matki), w tym:
- objęcie matek ochroną do 12 miesięcy po ich powrocie do pracy z urlopu macierzyńskiego lub rodzicielskiego (niezależnie od wymiaru czasu pracy);
- wprowadzenie ochrony dla ojców w ciągu 1. roku życia dziecka; dla małżeństw ochrona ma obowiązywać od momentu zajścia żony w ciążę;
- wprowadzenie obowiązku poinformowania pracownika o uprawnieniach związanych z rodzicielstwem przy podpisaniu umowy o pracę.
W drugim i trzecim roku życia dziecka młodzi rodzice także będą mogli liczyć na różne rodzaje wsparcia, w tym rozszerzenie programu Maluch+ 2.0 czy specjalne placówki łączące pokolenia.
