Od 1 stycznia 2023 r. ustawodawca rozszerzył krąg podmiotów podlegających obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym oraz ubezpieczeniu zdrowotnemu o komplementariuszy spółek komandytowo-akcyjnych. Jakie składki ZUS będą musieli zapłacić w bieżącym roku wspólnicy SKA?
Od 1 stycznia 2023 r. wskutek nowelizacji ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (art. 8 ust. 6 pkt 4b ustawy z 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych – Dz.U. z 2022 r. poz. 1009) nastąpiło rozszerzenie katalogu podmiotów uznawanych za osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą i – jako takie – podlegających obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym oraz ubezpieczeniu zdrowotnemu. Do dotychczasowej grupy podmiotów zostali dołączeni komplementariusze spółek komandytowo-akcyjnych.
Między spółką komandytową a komandytowo-akcyjną występują znaczące różnice – począwszy od ich zakładania i prowadzenia, po likwidację. Spółki komandytowo-akcyjne cieszyły się ogromną popularnością w 2022 roku, ze względu na lukę prawną w Polskim Ładzie, dzięki której ich komplementariusze nie musieli płacić składek ZUS, podczas gdy w spółkach komandytowych zarówno komplementariusze, jak i komandytariusze byli i są obciążeni składkami społecznymi oraz składką zdrowotną. Spółki komandytowe były bardzo korzystną formą prowadzenia działalności gospodarczej do końca 2021 roku, tj. do wejścia w życie przepisów tzw. Polskiego Ładu. Po jego wdrożeniu nastąpiło podniesienie składki zdrowotnej dla SK i wyłączenie możliwości odliczenia jej od dochodu, co znacznie zwiększyło obciążenia wspólników spółki komandytowej.
Chcesz wiedzieć więcej na temat opłacalności prowadzenia spółek różnego typu? Skontaktuj się z >> Kancelarią Prawną Grant Thornton <<
Komplementariuszu SKA – zgłoś się do ZUS!
W związku z opisaną powyżej zmianą, skutkującą objęciem obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi i ubezpieczeniem zdrowotnym komplementariuszy spółek komandytowo-akcyjnych, osoby te powinny zostać zgłoszone do ubezpieczenia w ZUS-ie – jak informuje Zakład – z kodem tytułu ubezpieczenia rozpoczynającym się od 05 43. Obejmuje on: wspólników jednoosobowej spółki z o.o. oraz wspólników spółek jawnych, komandytowych lub partnerskich.
Komplementariusz SKA dokonując zgłoszenia do ubezpieczeń:
- jako płatnik składek na własne ubezpieczenia – powinien zgłosić ten fakt na formularzu ZUS ZFA (zgłoszenie/zmiana danych płatnika składek – osoby fizycznej);
- jako osoba ubezpieczona – powinien zgłosić ten fakt na formularzu ZUS ZUA (zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych i zdrowotnego/zgłoszenie zmiany danych osoby ubezpieczonej) lub na formularzu ZUS ZZA (zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego/zgłoszenie zmiany danych).
Kiedy powstaje obowiązek zgłoszenia komplementariusza SKA w ZUS?
Począwszy od 2023 roku obowiązek zgłoszenia komplementariusza spółki komandytowo-akcyjnej do ubezpieczeń powstanie z dniem:
- w którym spółka została wpisana do KRS lub
- wraz z dniem, w którym nabyte zostały przez komplementariusza prawa i obowiązki w danej spółce; jeżeli nastąpiło to przed 2023 rokiem, wówczas obowiązek ubezpieczenia następuje z dniem 1 stycznia 2023 roku.
Potrzebujesz wsparcia w zakresie rozliczeń kadrowo-płacowych? Sprawdź >> outsourcing kadrowo-płacowy Grant Thornton <<
Jaka wysokość składek ZUS 2023 dla komplementariuszy SKA?
Traktowanie komplementariuszy spółek komandytowo-akcyjnych jako osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą sprowadza się w praktyce do tego, że są oni zobowiązani do płacenia takich samych składek ZUS, jak osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą. W przypadku takich osób składki ZUS (tj. składki na ubezpieczenie społeczne: emerytalna, rentowa, wypadkowa i chorobowa oraz składka na Fundusz Pracy) oblicza się od kwoty 60% prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Jest to minimalna podstawa wymiaru składek; możliwe jest również wybranie wyższej podstawy. Równocześnie komplementariuszom SKA nie przysługują niższe składki ze względu na dochód, ulgę na start czy składki preferencyjne.
Podstawa składki na ubezpieczenia społeczne obowiązująca komplementariuszy SKA w 2023 roku nie może stanowić kwoty niższej, niż 4 161 zł, czyli mniej niż 60% prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.
Poniżej przedstawiamy zestawienie uwzględniające wyliczenie poszczególnych składek na 2023 r. dla komplementariuszy SKA przy podstawie 4 161 zł:
| Rodzaj i wysokość składek | Kwota składki |
| emerytalne (19,52%) | 812,23 zł |
| rentowe (8%) | 332,88 zł |
| chorobowe (2,45%) | 101,94 zł |
| wypadkowe (ok. 1,67%) | 69,49 zł |
| Fundusz Pracy (2,45%) | 101,94 zł |
Jaka jest składka zdrowotna 2023 dla komplementariusza SKA?
Tzw. Polski Ład wprowadził duże zmiany w zakresie składek na ubezpieczenie zdrowotne. Przede wszystkim od początku bieżącego roku płacona składka zdrowotna nie pomniejsza już kwoty płaconego podatku. Podstawę do ustalenia składki zdrowotnej, wynoszącej 9%, stanowi wartość przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w 4. kwartale roku poprzedniego. Zatem składka zdrowotna dla komplementariuszy i komandytariuszy SKA wynosi w 2023 roku 626,93 zł.
Tym samym spółka komandytowo-akcyjna i spółka komandytowa zostały zrównane od 2023 roku pod względem zasad opodatkowania oraz płaconych składek (ale nie pod względem obowiązków formalnych – tu spółka komandytowa pozostaje tańszym i prostszym rozwiązaniem).
