Dwie ustawy dotyczące rynku pracy i zatrudnienia cudzoziemców oczekują na podpis Prezydenta

Ustawa o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Pierwszą ustawą opracowaną przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej jest Ustawa o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Przepisy, po przyjętych poprawkach, koncentrują się w szczególności na usprawnieniu systemu wsparcia dla osób bezrobotnych oraz cyfryzacji urzędów pracy. Ich celem jest nie tylko zwiększenie skuteczności pomocy w znalezieniu zatrudnienia, ale także uproszczenie formalności i dostosowanie rozwiązań do potrzeb różnych grup osób poszukujących pracy.

Jedną z kluczowych zmian jest ujednolicenie zasad przyznawania zasiłku dla bezrobotnych. Zniesiono dotychczasową zasadę, zgodnie z którą osoby posiadające krótszy niż 5-letni staż uprawniający do świadczenia otrzymywały jedynie 80% jego podstawowej wartości. Teraz wszystkim bezrobotnym będzie przysługiwało 100% świadczenie. Ponadto uproszczono procedurę rejestracji w urzędzie pracy. Zgodnie z nowymi przepisami osoby poszukujące zatrudnienia będą mogły zarejestrować się w urzędzie właściwym dla miejsca zamieszkania, a nie, jak dotychczas, jedynie w miejscu zameldowania.

Nowe regulacje przewidują także szereg rozwiązań mających na celu ułatwienie znalezienia zatrudnienia. Wśród nich pojawiły się między innymi poniższe rozwiązania:

• • • priorytetowa pomoc dla bezrobotnych z rodzin wielodzietnych oraz osób samotnie wychowujących dzieci,
  • • pożyczka edukacyjna w wysokości do 400% przeciętnego wynagrodzenia,
  • • zmiany w opracowywaniu Indywidualnego Planu Działania dla uprawnionych bezrobotnych,
  • • program „Staż Plus”, który umożliwia zdobycie nie tylko doświadczenia, ale także formalnych kwalifikacji zawodowych.

Ustawa o zatrudnianiu cudzoziemców

W ostatnich latach dynamiczne zmiany geopolityczne sprawiły, że nasz kraj stał się atrakcyjnym miejscem zatrudnienia. Odzwierciedlają to najnowsze dane Głównego Urzędu Statycznego (GUS), zgodnie z którymi we wrześniu 2024 roku pracę w Polsce wykonywało ponad 1 milion cudzoziemców. Odpowiedzią na rosnącą obecność obcokrajowców na rynku pracy jest Ustawa o zatrudnianiu cudzoziemców, która porządkuje obowiązki kadrowe związane z ich zatrudnieniem. Jej celem jest zarówno ochrona pracowników zagranicznych przed nadużyciami, jak i zapewnienie bezpieczeństwa zatrudnienia obywatelom Polski.
Prace nad ustawą wywołały szeroką debatę wśród przedsiębiorców, a niektóre propozycje spotkały się z krytyką. Pracodawcy sprzeciwiali się wprowadzeniu obowiązku zawierania umów o pracę w ramach zatrudnienia tymczasowego. Argumentowano, że taki przepis narusza zasadę swobody umów. Ponadto podnoszono, że prowadzi do nierównego traktowania polskich pracowników, wobec których takie ograniczenia nie obowiązują. Ostatecznie Sejm przyjął rozwiązanie, które umożliwia agencjom pracy tymczasowej zawieranie umów cywilnoprawnych.

Nowe przepisy zakładają także pełną elektronizację postępowań dotyczących przyznawania zezwoleń na pracę. To działanie ma usprawnić cały proces i tym samym ograniczyć nadużycia związane z wyłudzaniem zezwoleń w celu wjazdu na terytorium strefy Schengen. Dodatkowo ustawa pozwoli dostosować liczbę i rodzaj wydawanych zezwoleń do sytuacji na lokalnym rynku pracy. W przypadku wzrostu bezrobocia w danym powiecie starosta będzie miał możliwość określenia listy zawodów i stanowisk, na które nie będą wydawane zezwolenia dla cudzoziemców. Nowy mechanizm zastąpi wykonywany obecnie tzw. “test rynku pracy”. Wspomniane rozwiązanie jest postrzegane jako nieefektywne i czasochłonne. Każdorazowo wymaga weryfikacji, czy na dane stanowisko, na które aplikuje cudzoziemiec można zatrudnić osobę bezrobotną zarejestrowaną w urzędzie pracy.Ustawa ma również na celu skuteczniejsze przeciwdziałanie nielegalnemu zatrudnieniu cudzoziemców. Wzmacnia kompetencje kontrolne Straży Granicznej i Państwowej Inspekcji Pracy (PIP), umożliwiając przeprowadzanie niezapowiedzianych inspekcji u pracodawców zatrudniających obcokrajowców. Ponadto nowe regulacje pozwalają na jednoczesne prowadzenie kontroli przez różne instytucje, co zwiększy efektywność nadzoru. Dotychczas taka możliwość była ograniczona, ponieważ w danym okresie legalność zatrudnienia mogła sprawdzać tylko jedna instytucja.

Nowe przepisy stanowią istotny krok w kierunku uporządkowania zasad zatrudniania cudzoziemców w Polsce oraz dopasowania przepisów do nowych realiów na polskim rynku pracy. Teraz obie ustawy trafią na ręce Prezydenta i będą czekać na złożenie podpisu.

Źródło: https://www.gov.pl/web/rodzina/parlament-zakonczyl-prace-nad-ustawami-o-rynku-pracy-i-zatrudnianiu-cudzoziemcow