Co w sytuacji, gdy dzień ustawowo wolny od pracy przypada w sobotę?

Katalog dni ustawowo wolnych od pracy w 2025 roku

Katalog dni wolnych od pracy został określony w ustawie z dnia 18 stycznia 1951 r. o dniach wolnych od pracy. Zgodnie z obowiązującymi przepisami obejmuje on 14 świąt przypadających w określone dni kalendarzowe oraz wszystkie niedziele. Poniżej przedstawiamy pełną listę dni ustawowo wolnych od pracy:

1. 1 stycznia – Nowy Rok
2. 6 stycznia – Święto Trzech Króli
3. 20 kwietnia – Niedziela Wielkanocna
4. 21 kwietnia – Poniedziałek Wielkanocny
5. 1 maja – Święto Pracy
6. 3 maja – Święto Narodowe Trzeciego Maja
7. 8 czerwca – Święto Zesłania Ducha Świętego (Zielone Świątki)
8. 19 czerwca – Boże Ciało
9. 15 sierpnia – Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny
10. 1 listopada – Wszystkich Świętych
11. 11 listopada – Narodowe Święto Niepodległości
12. 24 grudnia – Wigilia Bożego Narodzenia (pierwszy raz w katalogu od 2025 roku)
13. 25 grudnia – Pierwszy Dzień Świąt Bożego Narodzenia
14. 26 grudnia – Drugi Dzień Świąt Bożego Narodzenia

Warto zaznaczyć, że w bieżącym roku dwukrotnie wystąpi sytuacja, w której święto ustawowo wolne od pracy przypada w sobotę. Dotyczy to 3 maja 2025 roku oraz 1 listopada 2025 roku.

Prawa pracowników związane ze świętem przypadającym w sobotę

Święta wskazane w katalogu dni ustawowo wolnych od pracy to w większości uroczystości o charakterze państwowym lub religijnym, którym przypisuje się istotne znaczenie kulturowe i społeczne. Niejednokrotnie zdarza się, że takie święto przypada w sobotę. Wówczas pracodawca ma obowiązek wyznaczenia innego dnia wolnego. Obowiązek ten wynika bezpośrednio z Kodeksu Pracy (KP) i został określony w art. 130 § 2, zgodnie z którym: „Każde święto występujące w okresie rozliczeniowym i przypadające w innym dniu niż niedziela obniża wymiar czasu pracy o 8 godzin”.

W praktyce oznacza to, że jeżeli święto (np. 3 maja) przypada w sobotę to pracodawca zobowiązany jest do odpowiedniego obniżenia wymiaru czasu pracy w danym okresie rozliczeniowym. Odbywa się to poprzez wyznaczenie innego dnia wolnego od pracy w tym samym okresie rozliczeniowym. Przy czym, raz jeszcze należy podkreślić, że takie działanie ma na celu zachowanie zgodnego z KP wymiaru czasu pracy i nie może być traktowane jako “dodatkowy dzień wolny”. Z tego względu pracodawca nie powinien udzielać urlopu wypoczynkowego w dniu wyznaczonym jako wolny za święto przypadające w sobotę. Dzień ten powinien zostać ujęty w ewidencji czasu pracy jako dzień wolny od pracy. Wątpliwości z kolei mogą pojawić się w sytuacji, gdy pracodawca wyznaczy “zastępczy” dzień wolny, a pracownik w tym dniu przebywa na zwolnieniu lekarskim. W takim przypadku na podkreślenie zasługuje fakt, że pracodawca nie ma obowiązku udzielania dodatkowego dnia wolnego dla osób przebywających na zwolnieniu lekarskim.

Ustalenie wymiaru czasu pracy krok po kroku

Zgodnie z KP wymiar czasu pracy pracownika w obowiązującym w danej organizacji okresie rozliczeniowym oblicza się według następujących kroków:

• • należy pomnożyć 40 godzin przez liczbę tygodni przypadających w okresie rozliczeniowym (tydzień to siedem kolejnych dni kalendarzowych),
• • następnie do otrzymanej liczby godzin należy dodać iloczyn 8 godzin i liczby dni pozostałych do końca okresu rozliczeniowego przypadających od poniedziałku do piątku,
• • otrzymany wynik należy pomniejszyć o 8 godzin za każde święto przypadające w konkretnym okresie rozliczeniowym, o ile nie wypada ono w niedzielę.

W przypadku pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy, obowiązujący ich wymiar należy ustalić proporcjonalnie do wymiaru etatu, na jaki zostali zatrudnieni.

Czy pracownik może sam wybrać dzień wolny?

Kwestia wyboru dnia wolnego w zamian za święto przypadające w sobotę nie została jednoznacznie uregulowana w przepisach prawnych. W praktyce decyzje w tej sprawie najczęściej podejmuje pracodawca. Część z przedsiębiorców wyznacza jeden dzień wolny dla całej firmy, podczas gdy inni pozostawiają swobodę wyboru pracownikom. Choć ostateczna decyzja należy do pracodawcy, warto pamiętać, że sugestie pracowników powinny być zawsze brane pod uwagę.

Konsekwencje dla pracodawcy za zaniechanie obowiązku

Nieudzielenie dnia wolnego za święto przypadające w sobotę może zostać uznane przez Państwową Inspekcję Pracy (PIP) za naruszenie przepisów KP dotyczących czasu pracy (art. 281 § 1 pkt. 5). Takie zaniechanie może skutkować nałożeniem wysokich kar grzywny, które w skrajnych przypadkach mogą osiągać kwoty rzędu 30 000 zł.

Udzielenie dodatkowego dnia wolnego w zamian za święto przypadające w sobotę jest istotnym obowiązkiem pracodawcy. Warto z wyprzedzeniem zadbać o prawidłowe i staranne rozplanowanie harmonogramu pracy w maju i w listopadzie 2025 roku. Pomoże to zminimalizować ryzyko pomyłek, zapewnić zgodność z obowiązującymi przepisami oraz uniknąć nałożenia ewentualnych kar przez organy kontrolne. Dobrą praktyką jest uwzględnianie w tym procesie opinii działu kadr oraz potrzeb samych pracowników. Takie podejście jest nie tylko równoznaczne z wiązaniem się z obowiązku przez pracodawcę, ale także zapewnia dobrą organizację pracy i pozytywną atmosferę w zespole.