Czy zmiana czasu z letniego na zimowy oznacza dodatkowy koszt dla pracodawcy?
Za nami zmiana czasu z zimowego na letni, a przed nami w nocy z soboty 29 października na niedzielę 30 października 2016 roku, zmiana czasu z letniego na zimowy. Zmiana ta daje nam więcej światła podczas zimowych poranków oraz godzinę więcej snu w niedzielny poranek, natomiast dla osób wykonujących w tym czasie pracę w godzinach nocnych, wiąże się to z przepracowaną godziną więcej.
Czy pracownicy powinni otrzymać rekompensatę za przepracowanie dodatkowej 9 godziny oraz czy podczas zmiany czasu z zimowego na letni pracownicy powinni dostać mniejsze wynagrodzenie, ponieważ przepracują tylko 7 godzin?
Zgodnie z Kodeksem Pracy, norma dla pracownika zatrudnionego w pełnym wymiarze to 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym. Praca wykonywana ponad obowiązujące pracownika normy, stanowi pracę w godzinach nadliczbowych. W momencie zmiany czasu z letniego na zimowy, pracownik wykonujący pracę w nocy, przepracuje 9 godzin. Jeśli pracownik nie odbierze w okresie rozliczeniowym dodatkowo przepracowanej godziny, będzie należało mu się wynagrodzenie za tą godzinę wraz z dodatkiem w wysokości 100% oraz dodatek nocny liczony za 9 godzin pracy.
W przypadku kiedy pracownik chciałby odebrać wypracowaną podczas zmiany czasu godzinę nadliczbową, powinien złożyć odpowiedni wniosek do pracodawcy. Udzielenie czasu wolnego w zamian za czas przepracowany w godzinach nadliczbowych może nastąpić także z inicjatywy pracodawcy. W takim przypadku pracodawca udziela czasu wolnego od pracy w wymiarze o połowę wyższym, czyli w omawianej sytuacji 1,5 godziny. Udzielenie dodatkowej 0,5 godziny wolnego nie może spowodować obniżenia wynagrodzenia należnego pracownikowi za pełny miesięczny wymiar czasu pracy.
Czy w takim razie w czasie zmiany czasu z zimowego na letni pracownik otrzyma mniejsze wynagrodzenie, za nieprzepracowanie pełnego wymiaru czasu tj. za przepracowanie 7 godzin?
Zgodnie z Kodeksem Pracy, wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną, natomiast za czas nieświadczenia pracy, tylko wtedy kiedy stanowią tak przepisy. Kodeks Pracy nie reguluje wprost kwestii związanych ze zmianą czasu z letniego na zimowy czy odwrotnie, ale jednocześnie nie ma podstaw do obniżenia wynagrodzenia pracownika o tę godzinę. Naszym zdaniem, pracownik powinien otrzymać wynagrodzenie za taką liczbę godzin jaka wynika z jego wymiaru czasu pracy.
Wymiar czasu pracy pracownika pełnoetatowego ustala się w następujący sposób:
mnożąc 40 godzin przez liczbę tygodni przypadających w okresie rozliczeniowym, a następnie dodając do tej liczby 8 godzin za każdy dzień pozostały do końca okresu rozliczeniowego przypadający od poniedziałku do piątku i odejmując 8 godzin za każde święto przypadające w danym okresie rozliczeniowym od poniedziałku do soboty. Wymiar czasu pracy pracownika obniża się dodatkowo o liczbę godzin usprawiedliwionej nieobecności w pracy, przypadających do przepracowania w czasie tej nieobecności.
Przyjmując 1 miesięczny okres rozliczeniowy, wymiar czasu pracy pracownika pełnoetatowego w marcu 2017, kiedy to następnym razem będziemy zmieniać czas z zimowego na letni, wyniesie:
40 godz. * 4 tygodnie + 8 godz. * 3 dni = 184 godz.
Nie ma podstawy aby uznać 1 godzinę, która „znika z kalendarza” w związku ze zmianą czasu z zimowego na letni, jako nieobecność usprawiedliwioną pracownika. W związku z tym, naszym zdaniem pracownik powinien otrzymać wynagrodzenie za 184 godz. pracy bez względu na to w jaki sposób wynagradzany jest pracownik, czy stałą stawką miesięczną czy stawką godzinową. Jednocześnie, pracodawca planując pracę w okresie rozliczeniowym obejmującym marzec 2017 roku, może zaplanować pracownikowi w nocy z soboty 25 marca na niedzielę 26 marca 8 godzin pracy, uwzględniając już zmianę czasu, bez konieczności wypłaty dodatku za godziny nadliczbowe. Pracownikowi będzie przysługiwał ponad to dodatek za pracę w nocy za każdą faktycznie przepracowaną w nocy godzinę, czyli jeśli pracodawca zaplanuje na tę noc pracę na 7 godzin pracy, pracownik otrzyma dodatek za 7 godzin pracy.
Agnieszka Woźniak, Specjalista ds. kadr i płac
Helena Warszakowska, Menedżer
