ZUS ma 5 lat na decyzję o zwrocie nienależnie pobranego świadczenia – nowelizacja podpisana przez prezydenta

Nowelizacja ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych zakłada, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych będzie musiał wydać decyzję o zwrocie nienależnie pobranego świadczenia w ciągu 5 lat od ostatniego dnia nienależnie pobranego świadczenia.

Nienależnie pobrane świadczenia według ZUS to przede wszystkim świadczenia wypłacone mimo tego, że istniały okoliczności powodujące ustanie prawa do świadczeń albo wstrzymanie ich wypłaty w całości lub w części. Istotny w tym przypadku jest fakt pouczenia osoby pobierającej świadczenie o braku prawa do ich pobierania. Ponadto za nienależnie pobrane świadczenia uważane są takie, które zostały przyznane lub wypłacone na podstawie nieprawdziwych zeznań, fałszywych dokumentów, czyli wówczas gdy organ wypłacający został świadomie wprowadzony w błąd przez osobę pobierającą świadczenia.

Kwoty świadczeń nienależnie pobranych, są potrącane z bieżąco przysługujących świadczeń, na podstawie prawomocnej decyzji ZUS. W przypadku, gdy osoba nie pobiera żadnych świadczeń, nienależnie pobrane zasiłki zostaną ściągnięte w trybie postępowania egzekucyjnego.

Przepisy stanowią, że nienależnie pobranych świadczeń ZUS dochodzić może za ostatnie 3 lata. Jeśli jednak osoba pobierająca świadczenie zawiadomiła podmiot je wypłacający o zajściu okoliczności powodujących ustanie prawa do świadczeń albo wstrzymanie ich wypłaty, a mimo tego świadczenia wypłacano nadal, ZUS może żądać zwrotu nienależnie pobranych świadczeń za okres nie dłuższy niż ostatnie 12 miesięcy.

Obowiązujące dotychczas przepisy zakładały, że należności z tytułu nienależnie pobranych świadczeń przedawniają się po 10 latach, licząc od dnia uprawomocnienia się decyzji ustalającej te należności. W praktyce ZUS i KRUS nie były więc ograniczone żadnym terminem na wydanie decyzji zobowiązującej do zwrotu nienależnie pobranych świadczeń.

Wprowadzone zmiany zakładają, że po upływie 5 letniego terminu ZUS i KRUS nie będą mogły żądać zwrotu nienależnie pobranych świadczeń, czyli np. zasiłku chorobowego, macierzyńskiego czy opiekuńczego.

Ustawa zacznie obowiązywać 6 grudnia.

Wojciech Chromik
Menedżer
Grant Thornton