Od 1 czerwca 2024 roku limity dorabiania do wcześniejszej emerytury oraz renty w Polsce ulegną zmianie. Ile będzie można dorobić bez obaw o obniżenie lub zawieszenie świadczenia?
Od 1 czerwca osoby, które nie osiągnęły jeszcze powszechnego wieku emerytalnego oraz renciści, będą mogli zarobić o prawie 425 zł więcej, niż w poprzednim kwartale. Zarobki do 5703,20 zł brutto miesięcznie w czerwcu, lipcu i sierpniu 2024 roku nie wpłyną na zmniejszenie emerytury/renty. Drugi, wyższy próg wzrośnie o niemal 790 zł i wyniesie 10 591,60 zł brutto miesięcznie – przekroczenie go będzie zagrożone wstrzymaniem wypłaty wcześniejszej emerytury lub renty.
Przypominamy, że jeśli przychód dorabiającego emeryta/rencisty przekroczy 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, ale wyniesie mniej niż 130%, wówczas ZUS zmniejszy wysokość świadczenia. Jeśli jednak przychód będzie wyższy, niż próg 130% przeciętnego wynagrodzenia, świadczenie zostanie zawieszone. Jest to zgodne z treścią ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, według której wysokość przysługującej emerytury lub renty może ulec zmniejszeniu lub prawo do tych świadczeń zawieszeniu w przypadku osiągania przez świadczeniobiorcę przychodu wpływającego na uprawnienia emerytalno-rentowe powyżej określonej kwoty progowej.
Limity zarobkowe zmieniają się cztery razy w roku, tj. w marcu, w czerwcu, we wrześniu i w grudniu, a ich wysokość zależy od przeciętnego wynagrodzenia w kraju za poprzedni kwartał. Nie wszyscy świadczeniobiorcy ZUS-u muszą ich przestrzegać. Grupą osób, która powinna je śledzić, są wcześniejsi emeryci i renciści – wyjaśnia Beata Kopczyńska, regionalna rzeczniczka prasowa ZUS dla województwa śląskiego.
Kogo dotyczą limity dorabiania do „wcześniejszej” emerytury lub renty?
Omawiane tu limity dotyczą osób, które pobierają: wcześniejszą emeryturę (gdy nie ukończyły powszechnego wieku emerytalnego); rentę rodzinną; rentę inwalidy wojskowego, którego niezdolność do pracy nie ma związku ze służbą; rentę rodzinną po inwalidzie wojskowym, którego niezdolność do pracy nie ma związku ze służbą; nauczycielskie świadczenie kompensacyjne; rentę z tytułu niezdolności do pracy (także rentę wypadkową).
Jak kształtowały się progi 70% i 130% przeciętnego wynagrodzenia w minionych dwóch latach?
- Od 1 VI do 31 VIII 2024 r. – 70%: 5703,20 zł, 130%: 10 591,60 zł
- Od 1 III do 31 V 2024 roku – 70%: 5278,30 zł, 130%: 9802,50 zł
- Od 1 XII 2023 r. do 29 II 2024 r. – 70%: 5036,50 zł, 130%: 9353,50 zł
- Od 1 IX do 30 XI 2023 r. – 70%: 4904,10 zł, 130%: 9107,50 zł
- Od 1 VI do 31 VIII 2023 r. – 70%: 4987,00 zł, 130%: 9261,60 zł
- Od 1 XII 2022 r. do 28 II 2023 r. – 70%: 4536,50 zł, 130%: 8424,90 zł
Kto może dorabiać bez limitu?
Bez ograniczeń mogą dorabiać osoby, które:
- mają prawo do emerytury i ukończyły powszechny wiek emerytalny, ale UWAGA! poza emerytami, którym ZUS podwyższył wyliczoną emeryturę do kwoty świadczenia minimalnego, tj. do 1780,96 zł brutto – jeżeli ich przychód z tytułu pracy przekroczy wysokość kwoty podwyższenia do minimalnej emerytury, wówczas świadczenie za dany okres będzie wypłacane w niższej kwocie (czyli bez dopłaty do minimum);
- mają prawo do emerytury częściowej;
- mają prawo do renty inwalidy wojennego, z tytułu pobytu w obozie i w miejscach odosobnienia lub renty rodzinnej po tym inwalidzie;
- mają prawo do renty inwalidy wojskowego, którego niezdolność do pracy związana jest ze służbą wojskową lub renty rodzinnej po żołnierzu uprawnionym do takiego świadczenia, bądź po żołnierzu, którego śmierć ma związek ze służbą wojskową;
Jeżeli uprawniony pobiera rentę rodzinną, która jest kwotowo korzystniejsza od ustalonej emerytury z tytułu ukończenia powszechnego wieku emerytalnego, taka osoba również może uzyskiwać przychody bez ograniczeń.
Kiedy grozi zmniejszenie emerytury lub renty?
Jeśli wcześniejszy emeryt lub rencista dorobi kwotę mieszczącą się w widełkach między 70% a 130% przeciętnego wynagrodzenia wyznaczonego na dany kwartał, wówczas ZUS zmniejszymy mu wypłatę o kwotę przekroczenia dolnej granicy limitu, tj. 70% proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. ZUS może zmniejszyć świadczenie maksymalnie o wyznaczoną wartość dla danego świadczenia, czyli:
- 890,63 zł – w przypadku emerytury i renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy,
- 668,01 zł – w przypadku renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy,
- 757,08 zł – w przypadku renty rodzinnej, do której uprawniona jest jedna osoba.
Powyższe wartości obowiązują od 1 marca 2024 r. i pozostaną aktualne do końca lutego 2025 roku.
Potrzebujesz wsparcia w zakresie kadrowo-płacowym? >> Skorzystaj z outsourcingu kadrowo-płacowego Grant Thornton <<
Honorata Zakrzewska-Krzyś
Główny specjalista ds. content marketingu i publikacji międzynarodowych w Grant Thornton. Prasowy dziennikarz ekonomiczny z kilkunastoletnim doświadczeniem zawodowym, samodzielna księgowa. Wieloletni współpracownik Grupy Wydawniczej Infor oraz Wydawnictwa Wiedza i Praktyka. Pisała m.in. dla Dziennika Gazety Prawnej czy Wydawcy Harvard Business Review Polska. Laureatka wyróżnienia prasowego „Pióro Odpowiedzialności” przyznawanego przez Forum Odpowiedzialnego Biznesu.
