Z dniem 1 stycznia 2018 roku ustawą z dnia 27 października 2017 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne nastąpiły zmiany w zakresie stosowania autorskich kosztów uzyskania przychodu.
Ustawodawca ograniczył w znacznym stopniu grono twórców o których mowa w art. 22 ust. 9b ustawy pdof. wprowadzając katalog działalności mogących korzystać z przywileju korzystania z 50 procentowych kosztów uzyskania przychodu. Tak więc za „twórcę” będzie można uznać tylko osoby wykonujące ściśle określone działalności w zakresie:
- architektury, architektury wnętrz, architektury krajobrazu, urbanistyki, literatury pięknej, sztuk plastycznych, muzyki, fotografiki, twórczości audiowizualnej, programów komputerowych, choreografii, lutnictwa artystycznego, sztuki ludowej oraz dziennikarstwa;
- badawczo-rozwojowej oraz naukowo-dydaktycznej;
- artystycznej w dziedzinie sztuki aktorskiej i estradowej, reżyserii teatralnej i estradowej, sztuki tanecznej i cyrkowej oraz w dziedzinie dyrygentury, wokalistyki, instrumentalistyki, kostiumografii, scenografii;
- w dziedzinie produkcji audiowizualnej reżyserów, scenarzystów, operatorów obrazu i dźwięku, montażystów, kaskaderów;
- publicystycznej.
Zatem nadal 50 proc. koszty uzyskania przychodu mogą stosować m. in. architekci, pisarze, malarze, aktorzy, tancerze, reżyserzy, programiści.
Dla tych grup zawodowych znowelizowany art. 22 zwiększa limit stosowania kosztów autorskich o których mowa w ust. 9 pkt 1-3 w roku podatkowym maksymalnie w roku do kwoty 85 528 zł.
Jeżeli jednak działalność nie znajduje się na powyżej wskazanej liście, korzystanie z autorskich kosztów uzyskania przychodu nie będzie możliwe. I tak nie skorzystają z dotychczasowych praktyk np.: pracownicy agencji reklamowych, marketingowych, informatycy.
Aby nie ograniczyć się w 5 ”działalnościach ”ustawodawca pozostawił sobie tzw. „furtkę” i nie wskazał wprost zawodów, które będą mogły skorzystać z uprawnienia, wskazał jedynie rodzaje działalności. Dając sobie jednocześnie możliwość przepisów, które zawody będą mogły jeszcze skorzystać z 50 procentowych kosztów uzyskania przychodów.
Stosowanie 50% kosztów w praktyce – nowa linia interpretacyjna
W ostatnim czasie zmieniło się również stanowisko organów podatkowych w zakresie stosowania 50% kosztów uzyskania przychodów. Zgodnie z najnowszym stanowiskiem Dyrektora KIS interpretacja indywidualna z dnia 25 października 2017 r. sygn. 0111-KDIB2-3.4011.123.2017.1.KK. sama ewidencja czasu pracy twórcy oraz wyodrębnienie wynagrodzenia na pracę twórczą i nie twórczą w umowie o pracę to za mało i jest niewystarczające do skorzystania z rozliczania 50% kup w wynagrodzeniu.
Sprawa dotyczyła Spółki z branży IT która zatrudnia programistów na podstawie umowy o pracę. W umowach o prace wskazano iż wynagrodzenie autorskie będzie wynosić 80% wynagrodzenia brutto określonego w umowie pod warunkiem, ze taki procent zostanie poświęcony w danym miesiącu na prace twórcze, a potwierdzeniem tego będzie ewidencja czasu pracy twórczej prowadzona przez każdego pracownika – twórcę.
Spółka złożyła interpretację do US z zapytaniem czy w/w warunki są wystarczające aby móc zastosować 50% koszty uzyskania przychodu od wypłaconego wynagrodzenia pracownikom.
Odpowiedź Dyrektora Krajowej Informacji Podatkowej nie była niestety pozytywna. Dyrektor KIS uznał iż taki podział wynagrodzenia nie daje możliwości na zastosowanie 50% kosztów uzyskania przychodów „ przez wyodrębnienie honorarium z łącznej wartości wynagrodzenia nie można uznać sytuacji, w której to pracodawca określa je jako procent ogólnego wynagrodzenia pracownika. Wykonywanie pracy twórczej nie oznacza bowiem automatycznie powstania utworu i przejścia praw z tego tytułu na pracodawcę. Czas pracy nie jest wyznacznikiem wartości przychodu, w stosunku do którego przysługują 50% koszty uzyskania przychodu. Istotne jest, aby utwór faktycznie powstał, co powinno być udowodnione oraz że za przejęcie utworu pracodawca zapłacił konkretną wartość. Honorarium nie ma dotyczyć tylko i wyłącznie czasu pracy poświęconego na pracę twórczą, a ma stanowić zapłatę za korzystanie przez pracodawcę z praw autorskich przysługujących pracownikowi. Wewnętrzna ewidencja czasu pracy nie ma charakteru kształtującego stosunek pracy, posiada jedynie charakter odtworzeniowy (dokumentacyjny) w zakresie wykorzystania czasu pracy konkretnego pracownika. Dane określające ilość czasu pracy poświęconego na pracę twórczą w stosunku do miesięcznej normy czasu pracy, wykazują tylko czas pracy poświęcony na pracę o charakterze twórczym, ale nie określają wysokości honorarium za przeniesienie praw autorskich do utworu. Wskazana w ten sposób część wynagrodzenia jest odzwierciedleniem proporcji czasu pracy na pracę twórczą w stosunku do czasu pracy poświęconego na wypełnianie pozostałych obowiązków pracowniczych, natomiast art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wymaga związania przychodu z uzyskaniem praw autorskich i rozporządzeniem nimi, a nie z czasem pracy przeznaczonym na uzyskanie tych praw.
Dotychczas organy podatkowe pozytywnie rozpatrywały możliwość stosowania 50% kosztów uzyskania przychodów w sytuacji gdy z umowy o pracę będzie wynikać jaka cześć wynagrodzenia przeznaczona jest za pracę twórczą oraz nie kwestionowały dokumentacji (ewidencji czasu prac twórczej) jaka jest prowadzona, a która pozwoli na określenie od jakiej część przychodu można rozliczyć 50% koszty.
Powyższa zmiana stanowiska fikusa może spowodować, że podatnicy którzy dotychczas korzystali z możliwości rozliczania 50% kosztów mogą mieć zakwestionowane rozliczenie podatkowe podczas kontroli.
W konsekwencji zmian zapisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych na 2018 r. pozostali podatnicy nie wymienienie w katalogu będą mogli stosować wyłącznie standardowe 20 procentowe koszty z tytułu umów cywilnoprawnych lub ryczałtowe 111,25 zł /139,06 – w przypadku twórców zatrudnionych w oparciu o umowę o pracę.
Warto również wziąć pod uwagę wystąpienie o indywidualną interpretację w trybie art. 14b ustawy Ordynacja podatkowa – dzięki temu Urząd będzie mógł się odnieść do konkretnej sytuacji.
Dowiedz się więcej o świadczeniach urlopowych dla pracowników ->
