W przypadku zmiany czasu letniego na zimowy osobom pracującym tej nocy, gdy przestawiamy zegary, przysługują dodatkowe świadczenia. Jakie i w jakich okolicznościach? Jakie są wyjątki?
AKTUALIZACJA: 18 października 2023
Zmiana czasu letniego na zimowy w 2023 roku nastąpi w nocy z 28 na 29 października. O godz. 3:00 cofniemy wskazówki zegarów na 2:00. Jakie konsekwencje na gruncie prawa pracy ma ta zmiana?
Jakie uprawnienia przysługują pracownikom pracującym w nocy podczas zmiany czasu z letniego na zimowy?
Pracownicy zatrudnieni na nocnej zmianie z soboty na niedzielę 28-29 października 2023 roku będą pracować godzinę dłużej, czyli – o ile pracują zgodnie z planem – nastąpi przekroczenie dobowej normy czasu pracy. Wiąże się ono z koniecznością wypłaty dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych w wysokości 50% lub 100% – zależnie od przedziału czasowego, w jakim u danego pracodawcy obowiązuje pora nocna, a także od tego czy nastąpiło przekroczenie średniotygodniowej normy czasu pracy.
Pracę w godzinach nadliczbowych można również zrekompensować poprzez oddanie czasu wolnego od pracy. W takiej sytuacji pracownikowi nie przysługuje dodatek, a jedynie normalne wynagrodzenie.
Jak wg Kodeksu pracy jest rozumiana pora nocna?
Art. 151⁷ Kp (dział VI, rozdział VI) głosi, że: „Pora nocna obejmuje 8 godzin między godzinami 21:00 a 7:00”, a także, że „Czas pracy pracującego w nocy nie może przekraczać 8 godzin na dobę, jeżeli wykonuje prace szczególnie niebezpieczne albo związane z dużym wysiłkiem fizycznym lub umysłowym.”
Kto jest pracownikiem pracującym w nocy?
Zgodnie z Kodeksem pracy, pracownik pracujący w nocy to taki pracownik, którego rozkład czasu pracy obejmuje w każdej dobie co najmniej 3 godziny pracy w porze nocnej lub którego co najmniej 1/4 czasu pracy w okresie rozliczeniowym przypada na porę nocną.
Kogo nie można zatrudniać w porze nocnej czy godzinach nadliczbowych?
Kodeks pracy chroni wybrane grupy pracowników. Należą do nich np. pracownicy opiekujący się dzieckiem do ukończenia przez nie 8 roku życia. Takich osób – bez ich zgody – nie wolno: zatrudniać w godzinach nadliczbowych, w porze nocnej, w systemie przerywanego czasu pracy, ani delegować poza stałe miejsce pracy.
Inną uprzywilejowaną grupą pracowników są osoby niepełnosprawne. Czas pracy takich osób nie może standardowo przekraczać 8 godzin na dobę i 40 godzin tygodniowo, a w przypadku osób z orzeczonym znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności – 7 godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo. Ponadto nie można osób niepełnosprawnych zatrudniać w porze nocnej i w godzinach nadliczbowych. Wyjątek stanowi sytuacja, gdy osoba niepełnosprawna jest zatrudniona przy pilnowaniu oraz gdy na jej wniosek lekarz przeprowadzający badania profilaktyczne/lekarz sprawujący opiekę nad tą osobą wyrazi na to zgodę.
Kolejną grupą osób podlegających szczególnej ochronie są pracownicy wykonujący prace szczególnie niebezpieczne albo związane z dużym wysiłkiem fizycznym lub umysłowym. Czas pracy takich osób zasadniczo nie może przekraczać 8 godzin na dobę. Obostrzenie to nie dotyczy dwóch sytuacji:
- pracowników zarządzających w imieniu pracodawcy zakładem pracy,
- przypadków konieczności prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usuwania awarii.
Zależy Ci na profesjonalnym prowadzeniu spraw kadrowo-płacowych? Skorzystaj z outsourcingu kadrowo-płacowego Grant Thornton >>
oprac.: HZK za monikasmulewicz.pl
