ZASIŁKI W PIGUŁCE – część III

Dziś zapraszamy do zapoznania się z kolejnym materiałem dotyczącym zasiłków, który dla Państwa przygotowaliśmy.

ZASIŁEK MACIERZYŃSKI

Zasiłek macierzyński przysługuje ubezpieczonej, która w okresie ubezpieczenia chorobowego albo w okresie urlopu wychowawczego:

– urodziła dziecko,

– przyjęła na wychowanie dziecko w wieku do 7 lat lub dziecko, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, w wieku do 10 lat i wystąpiła do sądu opiekuńczego w sprawie jego przysposobienia,

– przyjęła dziecko na wychowanie w ramach rodziny zastępczej (z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej) w wieku do 7 lat lub dziecko, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego w wieku do 10 lat.

Okres urlopu macierzyńskiego z tytułu urodzenia lub przyjęcia na wychowanie dziecka wynosi:

– 20 tygodni (140 dni) – w przypadku urodzenia lub przyjęcia jednego dziecka,
– 31 tygodni (217 dni) – w przypadku urodzenia lub przyjęcia dwojga dzieci,
– 33 tygodni (231 dni) – w przypadku urodzenia lub przyjęcia trojga dzieci,
– 35 tygodni (245 dni) – w przypadku urodzenia lub przyjęcia czworga dzieci,
– 37 tygodni (259 dni) – w przypadku urodzenia lub przyjęcia pięciorga i więcej dzieci przy jednym porodzie.

Od 02.01.2016r. weszły w życie nowe przepisy dotyczące zasad przyznawania zasiłku macierzyńskiego  oraz udzielania urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego. Zapewniają one rodzicom większą elastyczność w korzystaniu z uprawnień związanych z rodzicielstwem.

Przed zmianą urlop dzielony był na urlop podstawowy, urlop dodatkowy oraz urlop rodzicielski. Aktualnie obowiązuje urlop podstawowy oraz urlop rodzicielski, który został wydłużony o uprzednio obowiązujący urlop dodatkowy. Maksymalny wymiar urlopu rodzicielskiego wynosi do:

– 32 tygodni – w przypadku urodzenia lub przyjęcia na wychowanie jednego dziecka,

– 34 tygodni – w przypadku urodzenia lub przyjęcia równocześnie na wychowanie co najmniej dwojga dzieci.

Urlop rodzicielski udzielany jest bezpośrednio po urlopie macierzyńskim. Pracownik może wnioskować o udzielenie urlopu od razu w pełnym wymiarze lub o część urlopu, przy czym urlop może być podzielony na maksymalnie 4 części. Ostatnie 16 tygodni urlopu rodzicielskiego może być wykorzystane w terminie późniejszym, do terminu zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6 lat.

Zasiłek macierzyński za okres odpowiadający okresowi urlopu ojcowskiego

Ojcu dziecka przysługuje prawo do zasiłku macierzyńskiego przez okres ustalony jako okres urlopu ojcowskiego w wymiarze do 2 tygodni, nie dłużej jednak niż:

– do ukończenia przez dziecko 24 miesięcy życia,

– do upływu 24 miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia sądu orzekającego przysposobienie dziecka i nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 7 lat lub 10 lat w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego.

Urlop ojcowski może zostać wykorzystany jednorazowo albo w nie więcej niż 2 częściach, z których kolejna nie musi przypadać bezpośrednio po poprzedniej. Żadna z części urlopu ojcowskiego nie może być krótsza niż tydzień.

Niezbędna dokumentacja:

Podstawowe dokumenty, które składa pracownik do wypłaty zasiłku macierzyńskiego to:

– zaświadczenie lekarskie o przewidywanej dacie porodu – w sytuacji, gdy ubezpieczona chce rozpocząć korzystanie z urlopu macierzyńskiego przed porodem,

– odpis skrócony aktu urodzenia dziecka lub jego kopia potwierdzona przez płatnika zasiłku za zgodność z oryginałem – w przypadku ustalenia uprawnień do tego świadczenia za okres od dnia porodu,

– w przypadku przyjęcia dziecka na wychowanie, zaświadczenie sądu opiekuńczego o wystąpieniu z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia dziecka, zawierające datę urodzenia dziecka oraz oświadczenie ubezpieczonego o dacie przejęcia dziecka na wychowanie,

– wniosek o urlop rodzicielski.

Ojciec, uprawniony do zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu ojcowskiego, oprócz odpisu skróconego aktu urodzenia dziecka lub kopii potwierdzonej za zgodność z oryginałem, składa wniosek o urlop ojcowski oraz oświadczenie, że zasiłek macierzyński za okres urlopu ojcowskiego nie został wcześniej pobrany z innego tytułu.

Płatnik zasiłku może wymagać dodatkowej dokumentacji w szczególnych sytuacjach, jak np. świadectwo pracy, gdy zasiłek wypłacany jest po ustaniu stosunku pracy, zaświadczenie o dacie przyjęcia do szpitala matki dziecka, gdy ojciec na ten czas przejmie uprawnienia do zasiłku macierzyńskiego itd.

Minimalna wysokość zasiłku macierzyńskiego  

W sytuacji, gdy miesięczny zasiłek macierzyński pomniejszony o zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych, jest niższy niż kwota świadczenia rodzicielskiego, zasiłek macierzyński podwyższany jest do kwoty świadczenia rodzicielskiego. Oznacza to, że ubezpieczony otrzymujący zasiłek macierzyński nie może otrzymać miesięcznie do wypłaty mniej niż 1000 PLN, bez względu na to od jakich kwoty odprowadzane były składki na ubezpieczenie chorobowe przed rozpoczęciem pobierania zasiłku macierzyńskiego.

PODSTAWA ZASIŁKÓW

Podstawa do obliczenia kwoty wynagrodzenia chorobowego, wszystkich zasiłków i świadczenia rehabilitacyjnego, jest ustalana wg takich samych zasad. Podstawę wymiaru stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone pracownikowi za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy. W podstawie uwzględniane są wszystkie przychody, z których pobierana jest składka chorobowa, oprócz tych, do których pracownik zachowuje prawo w okresie pobierania wynagrodzenia chorobowego, zasiłku czy świadczenia rehabilitacyjnego, zgodnie z postanowieniami układów zbiorowych pracy lub przepisami o wynagradzaniu albo umów o pracę. Nie należy również uwzględniać takich elementów wynagrodzenia, na których ewentualna absencja nie ma wpływu np. dodatkowa wypłata z tytułu narodzin dziecka, ubezpieczenie na życie, ubezpieczenie medyczne, sfinansowane przez pracodawcę szczepienie ochronne, dodatkowa wypłata przyznana w takiej samej wysokości dla wszystkich pracowników.

W przypadku, gdy przed nieobecnością pracownik przepracował mniej niż 12 miesięcy, do podstawy uwzględnia się wynagrodzenie z odpowiednio krótszego okresu biorąc pod uwagę tylko pełne miesiące zatrudnienia.

W wybranym okresie, z którego liczona jest podstawa, wyłącza się miesiące i osiągnięte za te okresy wynagrodzenie, w których pracownik nie przepracował co najmniej połowy obowiązującego go czasu pracy.

W razie zmiany wymiaru czasu pracy pracownika, w podstawie uwzględnia się okres dotyczący już tylko nowego wymiaru czasu pracy.

Jeżeli między poprzednią a aktualną nieobecnością nie minęły 3 pełne miesiące kalendarzowe, podstawy nie ustala się na nowo, tylko bierze się pod uwagę taką samą podstawę jak przy poprzedniej nieobecności.

Podstawę wymiaru stanowi przychód pracownika po odliczeniu potrąconych z tego przychodu składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe. Tak ustaloną kwotę dzieli się przez ilość miesięcy, z których obliczana jest podstawa, następnie przez 30 dni. Wynik przemnaża się przez właściwy dla danej nieobecności procent (70%, 75%, 80%, 90%, 100%). W ten sposób otrzymujemy dzienną stawkę brutto wynagrodzenia chorobowego, zasiłku lub świadczenia rehabilitacyjnego, która przysługuje za każdy kalendarzowy dzień nieobecności.

Więcej informacji o zasiłkach znajdą Państwo >>TUTAJ<< oraz >>TUTAJ<<
Żaneta Paczkowska
Specjalista ds. kadr i płac

Helena Warszakowska
Menedżer

Źródła:

Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2016 r. poz. 372 tj.) ,

Koreks pracy z dnia 26 czerwca 1974 r. (Dz. U. z 2014 r poz. 1502 tj.)

www.zus.pl