Kwota wolna od potrąceń, to mechanizm służący ochronie wynagrodzenia pracownika przed zbyt dużymi potrąceniami z wypłaty. Wysokość kwoty wolnej od potrąceń zależy od kwoty wynagrodzenia minimalnego obowiązującego w danym roku kalendarzowym.
W 2019 r. wynagrodzenie minimalne na pełnym etacie wynosi 2 250,00 zł brutto, tak więc po uwzględnieniu potrąceń z budżetu państwa (Zus-podatek), kwota ta wyniesie około 1 634,00 zł netto. Tyle musi otrzymać na konto pracownik. W przypadku osób zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu, kwota wolna jest proporcjonalnie niższa.
Zleceniobiorcy i inne osoby fizyczne będące dłużnikami, zostały objęte ochroną przed zbyt dużymi potrąceniami. Są to zleceniobiorcy uzyskujący świadczenia okresowe, które zapewniają im utrzymanie bądź są jedynym źródłem przychodów.
W zależności od rodzaju potrącenia, kwota jaką można zająć, będzie wynosić nie więcej, niż:
– 3/5 wynagrodzenia netto – w razie egzekucji świadczeń alimentacyjnych,
– 1/2 wynagrodzenia netto – w razie egzekucji innych należności.
W przypadku zleceniobiorców, którzy nie spełniają powyżej wskazanych warunków, świadczenia podlegają zajęciu w całości lub do wysokości zadłużenia. Nie stosuje się w tym przypadku ani granic potrącenia, ani kwot wolnych od potrąceń.
Od 1 marca 2019 r. zmieniły się kwoty wolne dla potrąceń od zasiłków.
Ustawa w art. 5 ust. 8 wskazuje, że kwoty wolne od potrąceń i egzekucji z zasiłku od 1.03.2019 zostaną przemnożone przez wskaźnik waloryzacji określony w art. 89 ustawy emerytalnej, wynoszący 102,86% (zgodnie z komunikatem MRPiPS z 13.02.2019, MP poz. 176) i wynosić będą:
- 514,30 zł – przy potrącaniu sum egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie należności alimentacyjnych oraz należności alimentacyjnych potrącanych na wniosek wierzyciela na podstawie przedłożonego przez niego tytułu wykonawczego (było 500 zł),
- 848,60 zł – przy potrącaniu sum egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne, np. niespłaconych kredytów pożyczek, zaległych podatków czy składek (było 825 zł),
- 678,88 zł – przy potrącaniu należności, o których mowa w art. 139 ust. 1 pkt 1 i 2 i 6-9 ustawy o emeryturach i rentach, tj. m.in. świadczenia wypłacone zaliczkowo lub nienależnie pobrane (było 660 zł),
- 205,72 – należności z tytułu odpłatności za pobyt osób uprawnionych do świadczeń w domach pomocy społecznej, zakładach opiekuńczo-leczniczych lub zakładach pielęgnacyjno-opiekuńczych (było 200 zł).
Należy zwrócić uwagę, że kwot wolnych nie możemy zastosować w potrąceniach z wynagrodzenia chorobowego określonego w art. 92 Kodeksu Pracy. Jest to wynagrodzenie finansowane przez pracodawcę za pierwsze 33 lub 14 dni choroby pracownika i nie ma statusu zasiłku.